Ngoại trưởng David Cameron ngày 5/3 cho biết tài sản đóng băng của ngân hàng trung ương Nga ở Anh sẽ được sử dụng như khoản đảm bảo để buộc Moskva phải trả tiền bồi thường cho Kiev sau khi chiến tranh kết thúc.

"Đây là cơ hội sử dụng hiệu quả tài sản đóng băng của Nga, biến nó thành khoản vay vốn hoặc trái phiếu chuyển cho Ukraine. Khi Nga trả tiền bồi thường cho Ukraine, chúng tôi sẽ thu lại số tiền đó từ Kiev. Đây là một cách xử lý tốt", ông Cameron nói.

Kế hoạch của Anh được xem triệt để hơn đề xuất trước đó của Liên minh châu Âu (EU), trong các các lãnh đạo liên minh muốn chuyển cho Ukraine khoản lợi nhuận thu được từ 220 tỷ USD tài sản đóng băng của ngân hàng trung ương Nga mà châu Âu nắm giữ. Lợi nhuận hàng năm ước tính khoảng 4 tỷ USD.

"Chúng tôi đang cố gắng đoàn kết nhóm G7 và EU trong vấn đề này. Song nếu không thể đạt được đồng thuận, tôi nghĩ chúng tôi sẽ tiếp tục phương án với những đồng minh ủng hộ", ông Cameron nói.

Ngoại trưởng Anh không cho rằng kế hoạch biến tài sản đóng băng Nga thành trái phiếu hoặc khoản vay vốn sẽ làm tổn hại đến danh tiếng của London dưới bất kỳ hình thức nào.

Kế hoạch được cho sẽ giúp ích rất nhiều cho Ukraine nếu quốc hội Mỹ tiếp tục chặn các gói viện trợ bổ sung cho Kiev. Khoản tiền này có thể giúp Ukraine có nguồn tiền mới để mua vũ khí và bù đắp thâm hụt ngân sách. Ukraine ước tính cần 100 tỷ USD mỗi năm để duy trì cuộc chiến với Nga và khoảng 50 tỷ USD mỗi năm để tái thiết đất nước.

Sau khi Nga phát động cuộc chiến ở Ukraine hồi cuối tháng 2/2022, Mỹ, EU và các đồng minh đã giáng nhiều đòn trừng phạt với Moskva nhằm gây sức ép buộc Tổng thống Vladimir Putin chấm dứt chiến sự. Một trong số đó là phong tỏa khoảng 50% dự trữ vàng và ngoại tệ của Moskva ở nước ngoài, trị giá khoảng 330 tỷ USD.

Giới quan sát nhận định đề xuất của ông Cameron có cả ưu và nhược điểm. Ưu điểm là tài sản đóng băng của Nga sẽ được đảm bảo trả lại cho quốc gia này nếu Moskva hoàn thành các khoản bồi thường cho Kiev. Nhược điểm của đề xuất là nó đang áp dụng với kịch bản Ukraine chiến thắng xung đột và yêu cầu Nga bồi thường thiệt hại đã gây ra. Tuy nhiên, kịch bản này hiện tại được xem không khả thi, khi Nga đang giữ lợi thế nhiều hơn trên chiến trường.

Thanh Tâm (Theo Guardian, AFP)