Lưỡi giúp nếm, ăn thức ăn, giao tiếp và có thể cung cấp thông tin về sức khỏe tổng thể. Nghiên cứu năm 2023 của Trường Đại học Nam Úc (Australia) và Đại học Kỹ thuật Trung tâm (Iraq) cho thấy hình ảnh lưỡi có độ chính xác 95% trong chẩn đoán một số tình trạng nhất định, như bệnh tiểu đường và thiếu máu.

Màu đỏ, tím kèm cảm giác đau ở lưỡi có thể cảnh báo cơ thể thiếu axit folic, sắt hoặc vitamin B12. Người bệnh có thể bổ sung thực phẩm giàu dưỡng chất này như ngũ cốc nguyên hạt, sữa và các sản phẩm từ sữa, trứng, gan, hạnh nhân, động vật có vỏ, rau lá xanh, các loại đậu, bông cải xanh.

Màu trắng trông giống như phô mai tươi có thể là dấu hiệu của bệnh tưa miệng, một loại bệnh nhiễm nấm trên lưỡi. Bệnh phổ biến ở người bị suy giảm miễn dịch như HIV/AIDS, tiểu đường hoặc dùng thuốc ức chế hệ thống miễn dịch.

Các rối loạn như viêm dạ dày, khó tiêu và viêm loét đại tràng cũng có thể gây ra mảng trắng trên lưỡi vì miệng là một phần của đường tiêu hóa.

Màu vàng, cam cho thấy sự phát triển quá mức của vi khuẩn; thường là do vệ sinh răng miệng kém. Đây có thể là dấu hiệu của bệnh vàng da, mắc bệnh tự miễn, viêm dạ dày và vẩy nến.

Màu xanh có thể cảnh báo tuần hoàn kém hoặc thiếu oxy vì mắc bệnh thận, rối loạn máu. Một số người ăn hoặc uống thứ gì đó có màu xanh cũng gây ra tình trạng này.

Màu đen do tích tụ chất sừng là keratin, một loại protein được tìm thấy trong tóc, da và móng tay. Ở lưỡi, keratin là các mảnh vụn thức ăn bám trên lưỡi, khiến lưỡi có màu đen và nhiều lông. Nguyên nhân gây nên tình trạng này do vệ sinh răng miệng kém, hút thuốc lá, xạ trị.

Vết sưng trên lưỡi có thể đến từ các nguyên nhân như hút thuốc lá, lở loét do vô tình cắn vào lưỡi hoặc bỏng lưỡi. Thông thường, những vết sưng này tự biến mất trong vòng vài tuần. Tuy nhiên, vết sưng kéo dài lâu có thể là dấu hiệu ung thư miệng.

Lưỡi quá to so với bình thường là dấu hiệu của bệnh suy giáp. Bệnh do tuyến giáp không sản xuất đủ lượng hormone cần thiết để hoạt động bình thường. Các triệu chứng khác gồm mệt mỏi, tăng độ nhạy cảm với lạnh, đau nhức và yếu cơ, trầm cảm, cholesterol tăng cao.

Để cải thiện sức khỏe lưỡi và ngăn các tình trạng trên, mỗi người nên thường xuyên vệ sinh răng miệng, dùng chỉ nha khoa và dụng cụ cạo lưỡi. Chế độ nên có nhiều chất dinh dưỡng, hạn chế thực phẩm giàu đường; bỏ hút thuốc lá, rượu bia. Điều trị các tình trạng sức khỏe có thể ảnh hưởng đến lưỡi như tiểu đường, mụn rộp và giảm căng thẳng.

Huyền My (Theo Verywell Health, Cleveland Clinic, AARP)