Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) là phương pháp hỗ trợ sinh sản thường được chỉ định cho những trường hợp không thể thụ thai tự nhiên do các nguyên nhân như rối loạn rụng trứng, suy giảm dự trữ buồng trứng, u xơ tử cung, không có tinh trùng hoặc vô sinh không rõ nguyên nhân...

Quy trình IVF bao gồm chọc hút trứng từ buồng trứng, thu thập tinh trùng, thụ tinh trong phòng thí nghiệm, cuối cùng chuyển trực tiếp phôi vào buồng tử cung để phát triển thai.

So với thai kỳ không sử dụng công nghệ hỗ trợ sinh sản, thai kỳ bằng IVF không có nhiều khác biệt.

Triệu chứng

Theo Connie L. Agnew, bác sĩ sản phụ khoa ở Los Angeles, Mỹ, nhìn chung các triệu chứng ở phụ nữ mang thai thông qua IVF giống như phụ nữ thụ thai tự nhiên. Tuy nhiên, họ có thể nhận thức rõ hơn về các dấu hiệu mang thai sớm vì chủ động quá trình thụ thai hơn. Người không sử dụng phương pháp hỗ trợ sinh sản thường không biết mình có thai trong khoảng một tháng đầu hoặc cho đến khi thử thai.

Các loại thuốc dùng để kích thích buồng trứng trước khi thực hiện IVF có thể gây tác dụng phụ giống như các triệu chứng mang thai sớm, bao gồm tức bụng, đầy hơi, nhức đầu, nóng người, tâm trạng thay đổi. Những triệu chứng này thường không đáng lo ngại và biến mất sau vài ngày.

Một số ít trường hợp gặp phải hội chứng quá kích buồng trứng, tức buồng trứng sản xuất quá nhiều trứng. Phụ nữ bị tăng cân nghiêm trọng, đau bụng, buồn nôn, khó thở, chóng mặt hoặc có bất kỳ triệu chứng nào liên quan đến mang thai sớm nên đi khám để loại các trừ vấn đề này.

Nguy cơ sức khỏe

Thủ thuật IVF không gây nguy cơ đối với sức khỏe, theo bác sĩ Agnew. Tuy nhiên, phụ nữ thụ thai bằng kỹ thuật này thường mắc một hoặc nhiều bệnh lý từ trước, như tiền sử sẩy thai, béo phì, bệnh mạn tính như tiểu đường... Do đó, người mẹ cần được theo dõi thai kỳ chặt chẽ, tránh nguy cơ biến chứng.

Nguy cơ dị tật bẩm sinh

Một đánh giá tổng hợp năm 2022 của các chuyên gia Ba Lan cho thấy IVF không trực tiếp gây ra dị tật hoặc biến chứng bẩm sinh ở trẻ. Những bất thường ở hệ sinh sản khiến cha mẹ phải sử dụng IVF mới là nguyên nhân làm tăng nhẹ tỷ lệ dị tật ở trẻ chào đời nhờ IVF.

Susan Hudson, bác sĩ nội tiết sinh sản tại Trung tâm Sinh sản Texas, Mỹ, cho biết những đứa trẻ sinh ra bằng phương pháp IVF có nguy cơ dị tật bẩm sinh cao hơn khoảng 1-2%. Tuy nhiên, theo tiến sĩ Hudson, tỷ lệ dị tật bẩm sinh liên quan đến tình trạng vô sinh của cha mẹ hơn là do điều trị IVF.

Nghiên cứu tại Trung Quốc năm 2022, trên gần 9.500 trẻ được thụ thai bằng IVF và hơn 1,9 triệu trẻ chào đời bằng phương pháp tự nhiên, cho thấy sự gia tăng nhẹ một số biến chứng như nhẹ cân, sinh non và nhỏ hoặc lớn so với tuổi thai cũng là do vấn đề sức khỏe của cha mẹ.

Nguy cơ đa thai

Mang thai IVF có nhiều khả năng dẫn đến đa thai hơn so với tự nhiên. Nhiều người thực hiện IVF được cấy nhiều hơn một phôi để tăng cơ hội mang thai, làm tăng khả năng sinh đôi. Theo dữ liệu do Hiệp hội Công nghệ Hỗ trợ Sinh sản (SART) tại Mỹ, thu thập trên hơn 42.000 chu kỳ IVF, khoảng 6,6% trường hợp mang thai IVF ở cha mẹ dưới 35 tuổi dẫn đến sinh đôi và 0,2% sinh ba.

Các chuyên gia cho biết IVF là phương pháp điều trị vô sinh an toàn, hiệu quả, có nhiều lợi ích hơn rủi ro. Tỷ lệ thành công phụ thuộc vào nhiều yếu tố, như nguyên nhân vô sinh, tuổi tác, công nghệ, trình độ của bác sĩ...

Tỷ lệ thụ thai và sinh con khỏe mạnh của phụ nữ từ 35 tuổi, nhất là trên 40 tuổi, nhờ IVF càng thấp do lão hóa tự nhiên khiến chất lượng và số lượng trứng suy giảm mạnh. Theo dữ liệu sơ bộ năm 2021 của SART, tỷ lệ IVF thành công ở phụ nữ dưới 35 tuổi là 44,5%, trên 35 tuổi còn 20,2%, trên 40 tuổi chỉ khoảng 9,6%.

Anh Ngọc (Theo Parents)