Hà Nội có hơn 100 trường THPT ngoài công lập, mỗi năm tuyển gần 30.000 học sinh lớp 10. Đến tháng 3, nhiều trường đã công bố phương án tuyển sinh và các khoản tiền cần nộp.

Ngoài học phí và các khoản thu dự kiến về đồng phục, cơ sở vật chất, dịch vụ bán trú, xe đưa đón, nhiều trường yêu cầu phụ huynh nộp thêm phí ghi danh hoặc phí nhập học nếu trúng tuyển. Khoản này thường được phụ huynh gọi là "tiền cọc" hay phí giữ chỗ. Nếu học sinh nhập học, trường sẽ khấu trừ vào các chi phí. Còn nếu bỏ, tùy trường, phụ huynh có thể nhận lại hoặc không.

Mức phí này hiện dao động 1,2-23 triệu đồng, do các trường tự quy định:

Trường THPT Archimedes Academy, huyện Đông Anh, tạm thời có phí ghi danh cao nhất - 23 triệu đồng; học phí hàng tháng là 8 triệu đồng. Một số trường khác có mức phí trên 10 triệu đồng là Việt - Úc Hà Nội, Lý Thái Tổ, Newton, Lương Thế Vinh, Sentia, Hà Nội Academy. Học phí các trường này phổ biến mức 7-20 triệu đồng một tháng.

Trong số này, trường Việt - Úc cho biết phí được hoàn 100% nếu học sinh chuyển trường khi năm học kết thúc, 50% nếu nghỉ học giữa năm. Trường Hà Nội Academy cũng trả lại toàn bộ phí nếu học sinh theo học ít nhất một năm. Trường hợp không học hoặc nghỉ giữa chừng, phí này không được hoàn.

Trong khi đó, trường Archimdes Academy và Lương Thế Vinh sẽ không hoàn lại phí ghi danh nếu học sinh bỏ nhập học.

Với các trường còn lại, mức phí phổ biến là 2-5 triệu đồng. Trường THPT Phan Bội Châu, quận Hà Đông, có phí thấp nhất, chỉ 1,2 triệu đồng. Trường cho biết khoản này được hoàn trả nếu học sinh đỗ lớp 10 công lập của Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội, các trường hợp khác không được hoàn.

Khoản tiền ghi danh, giữ chỗ gây tranh cãi nhiều năm qua. Lý do là trong các quy định của ngành giáo dục không có khoản này, song nhiều trường cho hay hoạt động như doanh nghiệp nên được tự thỏa thuận với phụ huynh. Năm 2018, Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội từng yêu cầu các trường tư không thu phí nhập học, ghi danh, nhưng từ các năm sau đó đến nay, việc này lại tiếp diễn.

Lãnh đạo một trường tư thục cho biết việc đưa ra yêu cầu tiền cọc để hạn chế tỷ lệ ảo, gây khó khăn trong công tác tuyển sinh; đồng thời để các gia đình cân nhắc, có trách nhiệm với lựa chọn của mình.

Cuộc đua vào lớp 10 công lập ở Hà Nội luôn có tỷ lệ cạnh tranh cao. Trong hơn một trăm ngàn thí sinh, chỉ khoảng 60% trúng tuyển. Ở khu vực nội thành, tỷ lệ này thấp hơn. Từ đầu năm, các trường tư có tiếng thường được phụ huynh để ý, tìm hiểu và đặt cọc để con chắc chắn có chỗ học.

Thầy Nguyễn Ngọc Phúc, phó hiệu trưởng trường THCS Trần Duy Hưng, cho rằng nếu có, phụ huynh chỉ nên đặt cọc 1-2 trường, căn cứ lực học của con và điều kiện tài chính của gia đình để chọn lựa.

Kế hoạch tuyển sinh lớp 10 công lập của Hà Nội dự kiến được công bố trong tháng này. Năm nay, Sở yêu cầu các trường tư tuyển sinh trực tuyến, chấm dứt tình trạng phụ huynh xếp hàng, chen lấn để nộp hồ sơ lớp 10. Nếu không, trường đó không được giao chỉ tiêu, đồng nghĩa không được tuyển sinh.

Thanh Hằng